Omicron နဲ့ စိုးရိမ်ရတဲ့ မြန်မာ့စီးပွားရေး

ဆာချင်းရေးသည်။
လက်ရှိ ကိုရိုနာ virus ထက် ကူးစတ်မှုနှုန်း ပိုမြန်တဲ့ Omicron ရောဂါပိုးသစ်ဟာ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံမှာ စတင်တွေ့ရှိပြီးနောက်ပိုင်း ကမ္ဘာကို ပြန့်နှ့ံလာနေတယ်။

အခု‌ဆို နိုင်ငံပေါင်း(၂၀)နိုင်ငံမှာ တွေ့ရှိခဲ့ပြီ ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအတော်များများကတော့ အာဖရိကနိုင်ငံ(၇)နိုင်ငံက ခရီးသွားတွေကို ဝင်ထွက်ခွင့် ပိတ်လိုက်ပါတယ်။ဂျပန်ဆိုရင်လည်း နိုင်ငံတကာ ခရီးသွားတွေကို ဝင်ထွက်ခွင့် ပိက်လိုက်ပါတယ်။

Omicron ရောဂါပိုးဟာလည်း Covid-19 လိုပဲ ချိန်သားကိုက် ဒီလိုကာလမျိုးမှာ ပေါ်ထွက်လာတာ ဖြစ်တယ်။ တချို့အဆိုအရ ကိုဗစ်ပိုးဟာ HIV ပိုးနဲ့ ပေါင်းစပ်မိပြီး ကူးစတ်မှု အဆ(၂၀၀၀)မြန်တဲ့ အဆိုပါရောဂါပိုးစိတ်သစ် ပေါက်ဖွားလာတာလို့ ဆိုကြတယ်။ ဒီပိုးကလည်း ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကို Covid-19 လိုပဲ ရိုက်ချိုးပြန်အုန်းမှာလား လို့ မေးစရာဖြစ်လာပါတယ်။

တရုတ်ကတော့ လက်ရှိ Covid-19 ကြောင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်အထိ ပိတ်ပင်တာ၊ ကန့်သတ်တာ လုပ်မယ် လို့ ဆိုတာမို့ Omicron ပိုးကြောင့် ပိုဆိုးလာမယ် ထင်တယ်။

Covid-19 ကြောင့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကျဆင်းခဲ့ရသလို မြန်မာနိုင်ငံအတွက်လည်း အတော်ဒုက္ခရောက်သွားတယ်။ တစ်နှစ် ကို လူ(၅)သန်းကျော် လာဖို့ မျော်မှန်းထားတဲ့ ခရီးသွားကဏ္ဍဟာ ဆုံးဆုံးမြုပ်ခဲ့ရသလို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ၊ အလုပ်အကိုင်တွေ ၊နယ်စပ်ဂိတ်ပိတ်တာတွေ၊ ပြည်ပ တင်ပို့မရမှုတွေ စတာတွေ အတော်ကြုံတွေ့ခဲ့ရတယ်။ နှေးကွေးသွားတဲ့ စီးပွားရေးကြောင့် ဆက်ရှင်သန်ရေး ရုန်းကန်နေရချိန် အဆင်ခြင်မဲ့ အာဏာရူးသူတွေ လုပ်ရပ်ကြောင့် အဆိုးဝါးဆုံးအခြေအနေကို ခံစားနေရတယ်။

ဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ Covid-19 ကော အာဏာသိမ်းမှုတို့ကြောင့် ကမ္ဘာမှာ အဆိုးဝါးဆုံး စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ရင်ဆိုင်နေရတယ်။ ပြည်သူသန်း(၃၀)နီးပါး ဒုက္ခတွေ့နေရတာ ဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးကျဆင်းမှု အကျိုးဆက်ဟာ အနည်းဆုံး(၃)နှစ်ကနေ (၅)နှစ်ကြား ကြာမြင့်မယ် လို့ ခန့်မှန်းထားကြတယ်။ လက်ရှိ Omicron ရောဂါပိုးသာ Trend ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာကို ထပ်မံရိုက်ခတ်လာရင် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အဆိုးဆုံးအခြေအနေပေါ် တပူဆင့်လာအုန်းမယ့် သဘောမှာ ရှိနေတယ်။

Omicron ကြောင့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်နေမှုတွေကို ကြည့်ရင် လက်ရှိအချိန်မှာ နိုင်ငံအတော်များများက အာဖရိကနိုင်ငံ(၇)နိုင်ငံကို ဝင်ရောက်ခွင့် ပိက်ထားတယ်။ ထိုအတူ ခရီးသွားလုပ်ငန်းပြန်လည်ပတ်ဖို့ ပြင်နေတဲ့ နိုင်ငံတွေ အကုန် စောင့်ကြည့်နေရတဲ့ အခြေအနေပြန်ရောက်သွားတယ်။ ထိုအတူ Omicronပိုးကြောင့် ကမ္ဘာစတော့ဈေးကွက် ထိုးကျတာ ကြုံနေရတယ်။ အနောက်နိုင်ငံတွေဟာ လောင်စာဆီဈေး ခေါင်ခိုက်မှုကို ကြုံတွေ့နေရလို့ စီးပွားရေးအရ တန်ပြန်တိုက်ဖို့ အရန်ဆီတွေ ထုက်သုံးဖို့ ပြင်နေတယ်။ ဒီလိုအချိန် Omicron ပိုးကြောင့် စတော့ဈေးကွက် ကျဆင်းသွားသလို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကဏ္ဍအပေါ် ကြီးကြီးမားမာ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်သွားစေတယ်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ကျဆင်းသွားစေနိုင်တယ်။

တဖန် ကမ္ဘာ့ရွှေ‌ဈေးကလည်း တဖြေးဖြေးလှိမ့်တက်လာတယ်။ ပုံမှန်အရဆို ဒီဇင်ဘာလဟာ ရွှေဈေးအမြင့်တက်တဲ့ကာလပဲ။ သို့သော် Omicron ကြောင့် ပိုပြီး လျင်လျင်မြန်မြန်ရွှေဈေးတက်နေတယ်။ ပြည်တွင်းရွှေဈေးကတော့ မသိရ‌။

မြန်မာအပေါ်မှာကော ဘာတွေ အကျိုးသက်ရောက်မလဲ
မြန်မာဟာ လက်ရှိအချိန်ထိ Covid-19 တတိယလှိုင်းသက်ရောက်မှု ပြင်းထန်နေဆဲ့ အချိန် ဖြစ်တယ်။ အခုချိန်ထိ အေးတဲ့ ဒေသတွေ အတော်များများမှာ ရောဂါပိုး ကူးစတ်ပြန့်နှံ့ နေဆဲ ဖြစ်သလို နေ့စဉ် ပိုးတွေ့နှုန်းကလည်း လူ(၅၀၀)ကျော်နေဆဲ အခြေအနေပါ။ မြို့ပြတွေ အများစုကတော့ ရောဂါကူးစက်ပြီးလို့ တတိယလှိုင်းပြီးဆုံးကာလ ဖြစ်နေပေမယ့် နယ်တွေမှာ အဖြစ်များနေတယ်။

အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းစီးပွားရေးကို ပြန်မစတင်နိုင်သေးတဲ့ အပြင် အဆိုးဝါးဆုံး ပြည်တွင်းစစ်အခြေအနေကြောင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှုအပေါ်မှာ အကျိုးသက်ရောက်မှု ကြီးထွားနေတယ်။ သူ့နိုင်ငံကို ရောဂါပြန်ကူးမှာ ကြောက်နေတဲ့ တရုတ်ဟာ နယ်စပ်တံခါးကို အခုမှ ဖွင့်ခါစ ရှိပါသေးတယ်။ Omicron ကြောင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွေ ပြန်ပိက်သွားနိုင်ပါတယ်။ တရုတ်ကတော့ သေချာပေါက် ပြန်ပိတ်မယ် လို့ ယူဆရပါတယ်။

လာမယ့် ၂၀၂၂ နှစ်စပိုင်းမှာ ခရီးသွားကဏ္ဍ ပြန်ဖွင့်ဖို့ ကြိုးစားနေဆဲ အဆင့်မှာပဲ ရှိပါသေးတယ်။ သေချာတာကတော့ Omicron ရောဂါပြန့်လာရင် သေချာပေါက် ပိက်သွားမယ့် သဘောမို့ ၂၀၂၂ ခရီးသွားကဏ္ဍကလည်း သေချာမှု မရှိပါ။ (၃)နှစ်ဆက်တိုက် ခရီးသွားလုပ်ငန်း ဦးကျိုးမှာမို့ ပြန်ထူထောင်လာဖို့ အတော်ခတ်ခဲသွားတော့မှာပါ။

တကယ်လို့ ပြည်တွင်းမှာ Omicron ပိုးတွေ့ခဲ့ရင် လက်ရှိ Stay at Homeပါယ်ဖျက်နေမှုတွေကို ပြန်ကန့်သက်လာနိုင်တယ်။ ပြည်တွင်းစစ်ကြောင့် ည(၁၀) မနတ်(၄) နာရီသက်မှတ်မှုအပြင် အပြင်မထွက်ရတဲ့ ထုက်ပြန်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တယ်။ အလားတူ ကုန်စတိုးတွေ၊ စင်တာတွေ တဖန် ပြန်ပိတ်သွားနိုင်တယ်။ ပြန်ဖွင့်စ ပြုတဲ့ စားသောက်ဆိုင်တွေ၊ ကုန်စတိုးဆိုင်တွေ အကုန်ပြန်ပိက်ရနိုင်တယ်။

ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကိုလည်း ပိုကန့်သက်လာနိုင်တာကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးတောင်သူတွေ အရှုံးပေါ်လာနိုင်တယ်။ အထူးသဖြင့် မြို့ပြ နဲ့ ပြည်ပကုန်သွယ်ရေးကို မှီခိုနေရတဲ့ စိုက်ပျိုးရေးတွေ အကုန် ဒုက္ခရောက်သွားနိုင်ပါတယ်။

ထိုအတူ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကဏ္ဍ နောက်တကြိမ်ရပ်ဆိုင်းသွားမယ် ဆိုရင် မြန်မာစီးပွားရေးပြိုပြီ လို့တောင် ဆိုနိုင်တယ်။ Covid-19 တုန်းက ရောဂါပြင်းထန်သော်လည်း လေကြောင်းသာ ပိတ်နိုင်ခဲ့တာ။ နယ်စပ်က နောက်မှ ပိတ်တာ ဆိုသော်လည်း မြန်မာစီးပွားရေးကို အကြီးအကျယ်ထိုးနှက်ခဲ့တယ်။
သို့သော် ရေကြောင်းကိစ္စက မပိတ်ခဲ့ဘူး။ တကယ်လို့ Omicron သာ အတော်ပြန့်နှံလာရင် ဒီရေကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးပါ ပိတ်နိုင်လာခြေရှိတယ်။

ဆိုတော့ လာမယ့် ဒီဇင်ဘာဟာ နိုင်ငံတကာမှာ ပျော်ပွဲရွင်ပွဲကာလ ဖြစ်နေတယ်။ လူတချို့ ခရီးသွားနေကြပြီ။ ပြီးခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေအရ ကူးစက်ပြန့်နှံ့မှု အများဆုံးကာလလည်း ဖြစ်တယ်။ ဆိုတော့ ကမ္ဘာစီးပွားရေးပြိုလဲလာနိုင်ခြေ များပြန်တယ်။ ဒီလို ဖြစ်ရင် ယိုင်တိုင်တိုင်လေးသာ ကျန်တဲ့ မြန်မာစီးပွားရေးကို နောက်ဆုံးရေတိုက်ချသလို အကုန်သိမ်းကျုံးသွားပါလိမ့်မယ်။

ကိုဗစ်ကာလတွေမှာ ကုမ္မဏီတွေ၊လုပ်ငန်းတွေ ထိတယ်။ အာဏာသိမ်းတော့ လူလတ်တန်းစား အုပ်စုတွေ ထိတယ်။ ‌တဖြေးဖြေး အခြေခံလူတန်းစားပါ ထိတယ်။ တကယ်လို့ Omicron သာ ထပ်ကြီးထွားရင် မြန်မာတနိုင်ငံလုံးရဲ့ စီးပွားရေးကို တိုက်ချသွားပါလိမ့်မယ်။ ဒီအတွက် ကြိုပြင်ဆင်ထားတာ မရှိဘူး။

အလားတူ ပြည်သူတွေကလည်း အရင်ကလို တက်တက်ကြွကြွကူကြတော့မှာ မဟုက်ဘူး။ မတရားအာဏာသိမ်းပြီးနောက် စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေ မရှိတော့လို့ မြန်မာမှာ Covid-19 ကူးစတ်မှု ပြင်းထန်ခဲ့တယ်။ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးနေသည့်တိုင် ကူးစက်မှုနှုန်းက တစ်ရက်ကို (၅၀၀)အထက်ရှိနေတယ်။
ကျေးလက်နယ်ပါယ်တွေမှာ တရွားလုံးနီးပါး ဖြစ်တာတွေ ရပ်ကွက်မှာ ပြန့်နှံ့တာတွေရှိတယ်။ သို့သော် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု မရ၊ မသိကြတော့ ကုသမှု မခံယူကြဘူ။

တကယ်လို့ Omicron သာ မြန်မာကို ရောက်လာရင် ဒီထက် ပိုဆိုးမယ်။ လက်ရှိ မအလ အုပ်စုသည် လူထုကျန်းမာရေးကို စောင့်ရှောက်နိုင်တဲ့ အစွမ်းမရှိဘူး။ သုံးစားမရတဲ့ ရှေ့ဟောင်း အတွေးအခေါ်တွေနဲ့ ဟန်ပြသာ ပြုလုပ်နေကြတာ များတယ်။ ဆိုတော့ ဒီ Omicron သာ ကမ္ဘာမှာ ပြန့်တာ များရင် သေချာပေါက် လူတန်းစားအသီးသီးကို ဒုက္ခပေးသွားပါလိမ့်မယ်။

ဆိုတော့ လာမယ့် ၂၀၂၂ ဟာ စိုးရိမ်ရတဲ့ နှစ် ဖြစ်လာပြန်တယ်။ လူသန်း(၃၀)ကျော် အခြေခံဆင်းရဲမွဲတေမှု မျဉ်းအောက်ရောက်နေတယ်။ အလုပ်လက်မဲ့ များပြားတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးတွေ မလုပ်နိုင်သေးဘူး။ နယ်စပ် မသေချာ။ ရေကြောင်းကုန်သွယ်ရေး ပိတ်လာနိုင်ခြေရှိတယ်။ ကမ္ဘာနိုင်ငံအတော်များများ အကုန်ပိတ်နေကြမယ့် သဘောတွေ တွေ့ရတယ်။ ဆိုတော့ ငွေရှိတိုင်း မချမ်းသာတဲ့ ဘ‌ဝတွေ မြင်ကြရဖို့ ရှိပါသေးတယ်။ မြန်မာဟာ စီးပွားရေး၊ကျန်းမာရေးအတွက် ပြင်ဆင်ထားတာ တခုမှ မရှိသေးဘူး။ ဖြစ်လာခဲ့ရင်လည်း ကာကွယ်နိုင်မယ့် အဆင့်မှာ ရှိမနေဘူး။

Omicron နဲ႔ စိုးရိမ္ရတဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး

ဆာခ်င္းေရးသည္။
လက္ရွိ ကိုရိုနာ virus ထက္ ကူးစတ္မႈႏႈန္း ပိုျမန္တဲ့ Omicron ေရာဂါပိုးသစ္ဟာ ေတာင္အာဖရိကနိုင္ငံမွာ စတင္ေတြ႕ရွိၿပီးေနာက္ပိုင္း ကမၻာကို ျပန္႔ႏွ႔ံလာေနတယ္။

အခု‌ဆို နိုင္ငံေပါင္း(၂၀)နိုင္ငံမွာ ေတြ႕ရွိခဲ႔ၿပီ ျဖစ္ၿပီး နိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အာဖရိကနိုင္ငံ(၇)နိုင္ငံက ခရီးသြားေတြကို ဝင္ထြက္ခြင့္ ပိတ္လိုက္ပါတယ္။ဂ်ပန္ဆိုရင္လည္း နိုင္ငံတကာ ခရီးသြားေတြကို ဝင္ထြက္ခြင့္ ပိက္လိုက္ပါတယ္။

Omicron ေရာဂါပိုးဟာလည္း Covid-19 လိုပဲ ခ်ိန္သားကိုက္ ဒီလိုကာလမ်ိဳးမွာ ေပၚထြက္လာတာ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕အဆိုအရ ကိုဗစ္ပိုးဟာ HIV ပိုးနဲ႔ ေပါင္းစပ္မိၿပီး ကူးစတ္မႈ အဆ(၂၀၀၀)ျမန္တဲ့ အဆိုပါေရာဂါပိုးစိတ္သစ္ ေပါက္ဖြားလာတာလို႔ ဆိုၾကတယ္။ ဒီပိုးကလည္း ကမၻာ့စီးပြားေရးကို Covid-19 လိုပဲ ရိုက္ခ်ိဳးျပန္အုန္းမွာလား လို႔ ေမးစရာျဖစ္လာပါတယ္။

တ႐ုတ္ကေတာ့ လက္ရွိ Covid-19 ေၾကာင့္ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္အထိ ပိတ္ပင္တာ၊ ကန႔္သတ္တာ လုပ္မယ္ လို႔ ဆိုတာမို႔ Omicron ပိုးေၾကာင့္ ပိုဆိုးလာမယ္ ထင္တယ္။

Covid-19 ေၾကာင့္ ကမၻာ့စီးပြားေရးက်ဆင္းခဲ့ရသလို ျမန္မာနိုင္ငံအတြက္လည္း အေတာ္ဒုကၡေရာက္သြားတယ္။ တစ္ႏွစ္ ကို လူ(၅)သန္းေက်ာ္ လာဖို႔ ေမ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ခရီးသြားက႑ဟာ ဆုံးဆုံးျမဳပ္ခဲ့ရသလို ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈေတြ၊ အလုပ္အကိုင္ေတြ ၊နယ္စပ္ဂိတ္ပိတ္တာေတြ၊ ျပည္ပ တင္ပို႔မရမႈေတြ စတာေတြ အေတာ္ၾကဳံေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ေႏွးေကြးသြားတဲ့ စီးပြားေရးေၾကာင့္ ဆက္ရွင္သန္ေရး ႐ုန္းကန္ေနရခ်ိန္ အဆင္ျခင္မဲ့ အာဏာ႐ူးသူေတြ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ အဆိုးဝါးဆုံးအေျခအေနကို ခံစားေနရတယ္။

ဆိုေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ Covid-19 ေကာ အာဏာသိမ္းမႈတို႔ေၾကာင့္ ကမၻာမွာ အဆိုးဝါးဆုံး စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈကို ရင္ဆိုင္ေနရတယ္။ ျပည္သူသန္း(၃၀)နီးပါး ဒုကၡေတြ႕ေနရတာ ျဖစ္ၿပီး စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ အက်ိဳးဆက္ဟာ အနည္းဆုံး(၃)ႏွစ္ကေန (၅)ႏွစ္ၾကား ၾကာျမင့္မယ္ လို႔ ခန႔္မွန္းထားၾကတယ္။ လက္ရွိ Omicron ေရာဂါပိုးသာ Trend ျဖစ္ၿပီး ကမၻာကို ထပ္မံရိုက္ခတ္လာရင္ ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ အဆိုးဆုံးအေျခအေနေပၚ တပူဆင့္လာအုန္းမယ့္ သေဘာမွာ ရွိေနတယ္။

Omicron ေၾကာင့္ ကမၻာ့စီးပြားေရးအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေနမႈေတြကို ၾကည့္ရင္ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ နိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားက အာဖရိကနိုင္ငံ(၇)နိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္ခြင့္ ပိက္ထားတယ္။ ထိုအတူ ခရီးသြားလုပ္ငန္းျပန္လည္ပတ္ဖို႔ ျပင္ေနတဲ့ နိုင္ငံေတြ အကုန္ ေစာင့္ၾကည့္ေနရတဲ့ အေျခအေနျပန္ေရာက္သြားတယ္။ ထိုအတူ Omicronပိုးေၾကာင့္ ကမၻာစေတာ့ေဈးကြက္ ထိုးက်တာ ၾကဳံေနရတယ္။ အေနာက္နိုင္ငံေတြဟာ ေလာင္စာဆီေဈး ေခါင္ခိုက္မႈကို ၾကဳံေတြ႕ေနရလို႔ စီးပြားေရးအရ တန္ျပန္တိုက္ဖို႔ အရန္ဆီေတြ ထုက္သုံးဖို႔ ျပင္ေနတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္ Omicron ပိုးေၾကာင့္ စေတာ့ေဈးကြက္ က်ဆင္းသြားသလို ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈ က႑အေပၚ ႀကီးႀကီးမားမာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားေစတယ္။ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈေတြ က်ဆင္းသြားေစနိုင္တယ္။

တဖန္ ကမၻာ့ေရႊ‌ေဈးကလည္း တေျဖးေျဖးလွိမ့္တက္လာတယ္။ ပုံမွန္အရဆို ဒီဇင္ဘာလဟာ ေရႊေဈးအျမင့္တက္တဲ့ကာလပဲ။ သို႔ေသာ္ Omicron ေၾကာင့္ ပိုၿပီး လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ေရႊေဈးတက္ေနတယ္။ ျပည္တြင္းေရႊေဈးကေတာ့ မသိရ‌။

ျမန္မာအေပၚမွာေကာ ဘာေတြ အက်ိဳးသက္ေရာက္မလဲ
ျမန္မာဟာ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ Covid-19 တတိယလွိုင္းသက္ေရာက္မႈ ျပင္းထန္ေနဆဲ့ အခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။ အခုခ်ိန္ထိ ေအးတဲ့ ေဒသေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေရာဂါပိုး ကူးစတ္ျပန႔္ႏွံ႔ ေနဆဲ ျဖစ္သလို ေန႔စဥ္ ပိုးေတြ႕ႏႈန္းကလည္း လူ(၅၀၀)ေက်ာ္ေနဆဲ အေျခအေနပါ။ ၿမိဳ႕ျပေတြ အမ်ားစုကေတာ့ ေရာဂါကူးစက္ၿပီးလို႔ တတိယလွိုင္းၿပီးဆုံးကာလ ျဖစ္ေနေပမယ့္ နယ္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားေနတယ္။

အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္းစီးပြားေရးကို ျပန္မစတင္နိုင္ေသးတဲ့ အျပင္ အဆိုးဝါးဆုံး ျပည္တြင္းစစ္အေျခအေနေၾကာင့္ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈအေပၚမွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ႀကီးထြားေနတယ္။ သူ႔နိုင္ငံကို ေရာဂါျပန္ကူးမွာ ေၾကာက္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ဟာ နယ္စပ္တံခါးကို အခုမွ ဖြင့္ခါစ ရွိပါေသးတယ္။ Omicron ေၾကာင့္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးေတြ ျပန္ပိက္သြားနိုင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ကေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ ျပန္ပိတ္မယ္ လို႔ ယူဆရပါတယ္။

လာမယ့္ ၂၀၂၂ ႏွစ္စပိုင္းမွာ ခရီးသြားက႑ ျပန္ဖြင့္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနဆဲ အဆင့္မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ Omicron ေရာဂါျပန႔္လာရင္ ေသခ်ာေပါက္ ပိက္သြားမယ့္ သေဘာမို႔ ၂၀၂၂ ခရီးသြားက႑ကလည္း ေသခ်ာမႈ မရွိပါ။ (၃)ႏွစ္ဆက္တိုက္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဦးက်ိဳးမွာမို႔ ျပန္ထူေထာင္လာဖို႔ အေတာ္ခတ္ခဲသြားေတာ့မွာပါ။

တကယ္လို႔ ျပည္တြင္းမွာ Omicron ပိုးေတြ႕ခဲ့ရင္ လက္ရွိ Stay at Homeပါယ္ဖ်က္ေနမႈေတြကို ျပန္ကန႔္သက္လာနိုင္တယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ည(၁၀) မနတ္(၄) နာရီသက္မွတ္မႈအျပင္ အျပင္မထြက္ရတဲ့ ထုက္ျပန္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာနိုင္တယ္။ အလားတူ ကုန္စတိုးေတြ၊ စင္တာေတြ တဖန္ ျပန္ပိတ္သြားနိုင္တယ္။ ျပန္ဖြင့္စ ျပဳတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ၊ ကုန္စတိုးဆိုင္ေတြ အကုန္ျပန္ပိက္ရနိုင္တယ္။

ကုန္စည္စီးဆင္းမႈကိုလည္း ပိုကန႔္သက္လာနိုင္တာေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးေတာင္သူေတြ အရႈံးေပၚလာနိုင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕ၿပ နဲ႔ ျပည္ပကုန္သြယ္ေရးကို မွီခိုေနရတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးေတြ အကုန္ ဒုကၡေရာက္သြားနိုင္ပါတယ္။

ထိုအတူ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးက႑ ေနာက္တႀကိမ္ရပ္ဆိုင္းသြားမယ္ ဆိုရင္ ျမန္မာစီးပြားေရးၿပိဳၿပီ လို႔ေတာင္ ဆိုနိုင္တယ္။ Covid-19 တုန္းက ေရာဂါျပင္းထန္ေသာ္လည္း ေလေၾကာင္းသာ ပိတ္နိုင္ခဲ့တာ။ နယ္စပ္က ေနာက္မွ ပိတ္တာ ဆိုေသာ္လည္း ျမန္မာစီးပြားေရးကို အႀကီးအက်ယ္ထိုးႏွက္ခဲ့တယ္။
သို႔ေသာ္ ေရေၾကာင္းကိစၥက မပိတ္ခဲ့ဘူး။ တကယ္လို႔ Omicron သာ အေတာ္ျပန႔္ႏွံလာရင္ ဒီေရေၾကာင္း ကုန္သြယ္ေရးပါ ပိတ္နိုင္လာေျခရွိတယ္။

ဆိုေတာ့ လာမယ့္ ဒီဇင္ဘာဟာ နိုင္ငံတကာမွာ ေပ်ာ္ပြဲရြင္ပြဲကာလ ျဖစ္ေနတယ္။ လူတခ်ိဳ႕ ခရီးသြားေနၾကၿပီ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းေတြအရ ကူးစက္ျပန႔္ႏွံ႔မႈ အမ်ားဆုံးကာလလည္း ျဖစ္တယ္။ ဆိုေတာ့ ကမၻာစီးပြားေရးၿပိဳလဲလာနိုင္ေၿခ မ်ားျပန္တယ္။ ဒီလို ျဖစ္ရင္ ယိုင္တိုင္တိုင္ေလးသာ က်န္တဲ့ ျမန္မာစီးပြားေရးကို ေနာက္ဆုံးေရတိုက္ခ်သလို အကုန္သိမ္းက်ဳံးသြားပါလိမ့္မယ္။

ကိုဗစ္ကာလေတြမွာ ကုမၼဏီေတြ၊လုပ္ငန္းေတြ ထိတယ္။ အာဏာသိမ္းေတာ့ လူလတ္တန္းစား အုပ္စုေတြ ထိတယ္။ ‌တေျဖးေျဖး အေျခခံလူတန္းစားပါ ထိတယ္။ တကယ္လို႔ Omicron သာ ထပ္ႀကီးထြားရင္ ျမန္မာတနိုင္ငံလုံးရဲ့ စီးပြားေရးကို တိုက္ခ်သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒီအတြက္ ႀကိဳျပင္ဆင္ထားတာ မရွိဘူး။

အလားတူ ျပည္သူေတြကလည္း အရင္ကလို တက္တက္ႂကြႂကြကူၾကေတာ့မွာ မဟုက္ဘူး။ မတရားအာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းေတြ မရွိေတာ့လို႔ ျမန္မာမွာ Covid-19 ကူးစတ္မႈ ျပင္းထန္ခဲ့တယ္။ ကာကြယ္ေဆး ထိုးေပးေနသည့္တိုင္ ကူးစက္မႈႏႈန္းက တစ္ရက္ကို (၅၀၀)အထက္ရွိေနတယ္။
ေက်းလက္နယ္ပါယ္ေတြမွာ တရြားလုံးနီးပါး ျဖစ္တာေတြ ရပ္ကြက္မွာ ျပန႔္ႏွံ႔တာေတြရွိတယ္။ သို႔ေသာ္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ မရ၊ မသိၾကေတာ့ ကုသမႈ မခံယူၾကဘူ။

တကယ္လို႔ Omicron သာ ျမန္မာကို ေရာက္လာရင္ ဒီထက္ ပိုဆိုးမယ္။ လက္ရွိ မအလ အုပ္စုသည္ လူထုက်န္းမာေရးကို ေစာင့္ေရွာက္နိုင္တဲ့ အစြမ္းမရွိဘူး။ သုံးစားမရတဲ့ ေရွ႕ေဟာင္း အေတြးအေခၚေတြနဲ႔ ဟန္ျပသာ ျပဳလုပ္ေနၾကတာ မ်ားတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီ Omicron သာ ကမၻာမွာ ျပန႔္တာ မ်ားရင္ ေသခ်ာေပါက္ လူတန္းစားအသီးသီးကို ဒုကၡေပးသြားပါလိမ့္မယ္။

ဆိုေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၂၂ ဟာ စိုးရိမ္ရတဲ့ ႏွစ္ ျဖစ္လာျပန္တယ္။ လူသန္း(၃၀)ေက်ာ္ အေျခခံဆင္းရဲမြဲေတမႈ မ်ဥ္းေအာက္ေရာက္ေနတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားျပားတယ္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးေတြ မလုပ္နိုင္ေသးဘူး။ နယ္စပ္ မေသခ်ာ။ ေရေၾကာင္းကုန္သြယ္ေရး ပိတ္လာနိုင္ေျခရွိတယ္။ ကမၻာနိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ား အကုန္ပိတ္ေနၾကမယ့္ သေဘာေတြ ေတြ႕ရတယ္။ ဆိုေတာ့ ေငြရွိတိုင္း မခ်မ္းသာတဲ့ ဘ‌ဝေတြ ျမင္ၾကရဖို႔ ရွိပါေသးတယ္။ ျမန္မာဟာ စီးပြားေရး၊က်န္းမာေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ထားတာ တခုမွ မရွိေသးဘူး။ ျဖစ္လာခဲ့ရင္လည္း ကာကြယ္နိုင္မယ့္ အဆင့္မွာ ရွိမေနဘူး။